fbpx
narzędzia jakości

Narzędzia jakości – praktyczne zastosowanie cz.1

Chcecie tego bardzo – tak pokazała ankieta. W związku z tym postanowiłem zebrać w całość zastosowanie narzędzi jakościowych w praktyce. Wybrałem miejsce mi dobrze znane, przemysł. Rzekłbym więcej, przemysł ciężki. Stara, dobra odlewnia żeliwa i jej problemy dnia codziennego. Narzędzia jakości trzeba stosować praktycznie, jak? Zaraz się dowiesz.

Narzędzia jakości – co to jest?

Kaouru Ishikawa zebrał w całość siedem praktycznych narzędzi stosowanych do zarządzania jakością.

Co ciekawe, zbiór narzędzi z lat 60 poprzedniego stulecia wykorzystywany jest do dzisiaj w zarządzaniu jakością nie tylko w przemyśle, ale również w usługach.

Nic na ten moment nie jest w stanie wyprzeć uniwersalnych metod analizy danych i szukania przyczyn źródłowych.

Więcej o narzędziach jakości znajdziecie w oddzielnych artykułach na tym blogu, opisuje je tam w szczegółach:

Narzędzia jakości – przykład zastosowania

Wyobraź sobie teraz starą, dobrą odlewnię żeliwa. Gorąco, parno i lejący się stop węgla z żelazem. W tych nie najłatwiejszych warunkach pracy o jakość dba nowozatrudniony Jacek.

Jacek co dopiero skończył studia, ale zna podstawy i wie, że nie ma jakości bez fundamentalnych narzędzi Kaouru Ishikawa.

Pierwszym zadaniem nowoprzybyłego inżyniera jakości jest okiełznanie linii produkcyjnej numer 47, na której produkowane są przeróżne odlewy. Co ciekawe, do tej pory nikt tam nic nie mierzył, ani nie jest w stanie podpowiedzieć Jackowi jak ugryźć ten temat.

Jak zacząć taką walkę o jakość od zera? Na początku trzeba poznać i ustalić kryteria akceptowalności wyrobu. Każdy musi być świadom tego co jest dobre, a co jest złe.

Bardzo dobrze może w tym pomóc plan kontroli, który definiuje potencjalne problemy oraz to jak zachować się z wyrobem.

Jacek ustawia więc bramkę kontrolną, szkoli pracowników odpowiedzialnych za kontrolę i przystępuje do mierzenia procesu. Wybiera 1 z 26 wskaźników jakości, wybiera procentowy poziom niezgodności lub jak kto woli po angielsku scrap rate.

Mierzy go codziennie używając standardowego narzędzia Kaouru Ishikawy – Diagram przebiegu procesu.

Diagram przebiegu procesu

W nawiązaniu do ISO 9001:2015 Jacek wie, że nie ma dobrego monitoringu procesu bez ustawionego celu. Ustala więc ten cel i sprawdza, czy proces mieści się w standardzie, czy nie.

narzędzia jakości diagram przebiegu

Wszystko wydawało się być dobrze do 9 września 2020 roku. Wtedy po raz pierwszy wynik wyszedł poza cel. Jacek ze spokojem obserwował proces. Wydawało mu się, że jeden dzień to jeszcze nic strasznego.

Niestety czwartek okazał się jeszcze gorszy i rozpoczęło się gorączkowe bieganie i szukanie problemów. Piątek z 7% tak mocno przygnębił Jacka, że nie był w stanie zrobić nic konkretnego.

Na szczęście nadszedł weekend. Nasz bohater miał czas, aby nieco odsapnąć, nabrać nieco dystansu. W trakcie sobotniego spotkania z kolegą ze studiów opowiedział o swoim problemie w pracy. Marek, bo tam było mu na imię, przypomniał Jackowi o prostej zasadzie:

„Lepiej mądrze stać, niż głupio biegać

Wtedy właśnie Jacek uświadomił sobie, jak głupią wpadkę zaliczył. Zamiast skupić się na najważniejszych problemach, biegał i starał się załatwić wszystko, co popadnie.

Dlatego właśnie w poniedziałek postanowił skorzystać z 2 kolejnych narzędzi Kaouru Ishikawy.

Rozpoczął od:

Diagramu Pareto

Zasada Pareto potwierdza pewną stałą zależność, która występuje w świecie. Statystycznie rzecz ujmując zawsze 20% przyczyn, powoduje ilościowo 80% problemów.

Jacek o tym nieco zapomniał, a szkoda. Wiedząc o tym, mógłby obniżyć o 80% swój wskaźnik, eliminując jedną lub dwie przyczyny. Żeby jednak utworzyć dobry diagram Pareto, potrzeba danych.

Dlatego Jacek zebrał szczegółowe dane na temat niezgodności z okresu, gdy wyniki przekraczały ponad cel. Wykorzystał metodę 5W2H i na przyszłość postanowił ją od razu zaimplementować jak standard zgłaszania problemu, w trakcie kontroli odlewów.

Co otrzymał tworząc diagram Pareto?

narzędzia jakości - pareto 2

Potwierdził złotą zasadę Pareto, 20% niezgodności generuje 80% problemów. W jego przypadku problemem były niedolew oraz odształcenie – stanowiące 38 niezgodności z 49 (79%).

Postanowił zrozumieć jeszcze, który produkt generuje najwięcej problemów. Stworzył więc drugi diagram Pareto.

narzędzia jakości pareto 1

W tym momencie Jacek już wiedział, że jego działania w pierwszej kolejności powinny skupić się na niedolewach na produkcie P09121.

Dlaczego? Ponieważ zawsze rozwiązujemy 1 problem na raz. Tylko wówczas możemy w odpowiedni sposób podejść do problemu i koncentrować naszą uwagę na jednej rzeczy.

W celu jeszcze lepszego zrozumienia problemu Jacek postanowił wykorzystać jeszcze jedno z narzędzi.

Matryca Korelacji

Matryca Korelacji umożliwia powiązanie kilku zmiennych i jest pomocny w momencie głębszej analizy problemu. Pozwala również skoncentrować działania na danym obszarze.

Jacek stworzył matryca korelacji zależności pomiędzy typem wady a zmianą, na której zostaje zgłoszony.

Diagram pokazał wprost, że złe rzeczy dzieją się na zmianie numer 3. Dlatego późniejsze działania przy szukaniu przyczyn, skupią się wokół tego obszaru.

Narzędzia jakości – infografika

Przygotowałem również infografikę, do pobrania i wydrukowania.

Więcej infografik na stronie: INFOGRAFIKI

Podsumowanie

Jacek po wykonaniu tych analiz poczuł się zdecydowanie pewniej. Zrozumiał sytuację oraz popatrzył na problem z szerszej perspektywy. Pozwoliło mu w tym wykorzystanie narzędzi Kaouru Ishikawy, ale również i przede wszystkim krytyczne myślenie i bazowanie na faktach. W kolejnej części artykułu dowiesz się jak za pomocą kolejnych narzędzi Jacek, określił przyczynę źródłową problemu i wprowadził akcje korygujące.

Photo by Eugen Str on Unsplash