Będę Ci także wdzięczny za każdy komentarz i Twoje “Lubię to”. Pomóż mi szerzyć informację o jakości i przekaż adres bloga wszystkim Twoim znajomym 🙂 Z góry Ci za to dziękuję.
Zarządzanie kontrolą jakości jest najczęściej przypadkowe i wynika z potrzeby w danej sytuacji. Trudno oczekiwać rezultatów przy takim podejściu. Prawie nikt nie stosuje AQL, a jest to proste narzędzie do usystematyzowania zarządzania kontrolą jakości. Dlaczego tak się dzieje? Wynika to z braku znajomości AQL. Czas to zmienić! Poznajcie zasady zarządzania kontrolą i ustalenia poziomów akceptowalności. Zapraszam do poznania świata tabelek, liczb i poziomów.
AQL co to jest?
AQL to narzędzie opracowanie przez Amerykańskie Stowarzyszenie ds. Jakości. W uproszczeniu jest to zbiór tabel określających najważniejsze elementy kontroli jakości. Jakie to elementy?
Wielkość próbki z populacji, czyli pisząc po polsku: ilość sztuk do zweryfikowania
Poziom akceptowalności próbki, czyli jaka jest wartość graniczna sztuk niezgodnych blokująca całą serię, populację, dostawę.
Jakie są zalety? Takie, że posiadamy jeden klarowny standard do zarządzania kontrolą jakości. Dodatkowo standard ten uznawany jest przez większość firm i mamy pewność, że nikt, nie będzie go kwestionował. Nie ma sensu wymyślać własnych systemów, poziomów dopuszczenia partii czy wielkości próbki, kiedy istnieje jeden standard.
AQL bazuje w zasadzie na dwóch tabelach, których czytanie przysparza wielu osobom kłopoty. O ile konstrukcja pierwszej tabli jest zrozumiała, to z drugą mogą już być problemy.
AQL – tabela pierwsza
Nie ma się co rozpisywać, przygotowałem dla Was wizualizację pierwszej tabeli.
Co my tutaj widzimy? W pierwszym dwóch kolumnach znajdują się wielkości partii produkcyjnej lub dostawy. Tabele AQL można stosować zarówno dla kontroli wejściowej jak i produkcyjnej. Wielkość partii to ilość sztuk dostarczonych od dostawcy lub wyprodukowanych w ciągu jednej sekwencji produkcyjnej.
Dalej na prawo widać dwie sekcje: Normalna inspekcja i Specjalna inspekcja. Normalna inspekcja to zakres kontroli nieniszczącej (kontrola wizualna, pomiarowa itp.), zaś specjalna inspekcja to wszystkie badania niszczące (np. badanie wytrzymałości lub metalografii).
Skupmy się na pierwszej tabeli Normalna inspekcja. W pierwszy wierszu znajdują się poziomy inspekcji: I, II, III. Poziom inspekcji definiuje wybór próbki do inspekcji. Jak widzicie poniżej znajdują się literki od A do R, każda z tych liter określa ilość sztuk, które należy zweryfikować z partii.
Specjalna inspekcja definiuje 4 poziomy od S1 do S4, pod którymi również znajdują się literki. Co kryje się za literkami? Potrzebujecie poznać tabelę numer 2.
AQL – tabela druga
Teraz zaczną się schody… w przenośni i dosłownie, rzućcie tylko okiem na poniższą tabelę, schodki…
W pierwszej kolumnie są nasze dobre znajome z tabeli pierwszej, czyli literki. Zaraz obok nich, w kolumnie drugiej, znajduje się liczba sztuk wymagana do inspekcji – czyli litera A oznacza potrzebę sprawdzenia 2 sztuk z partii, a litera R potrzebę weryfikacji 2000 sztuk.
Po prawej stornie od kolumn utworzona jest macierz z zielonymi i czerwonymi polami. Zielone pola oznaczają liczbę sztuk niezgodnych produktów, które mogą dopuścić partię. Czerwone zaś oznaczają liczbę sztuk niezgodnych, która partię blokuje.
Teraz przejdziemy do poziomów AQL, czyli liczb w drugim wierszu. Liczb od 0,065 do 15 stanowią wartości, które później warunkują akceptowalność lub blokowanie całej populacji (po zablokowaniu mamy dwie opcje: weryfikujemy wszystkie sztuki lub składamy reklamację i odsyłamy materiał).
Najważniejsze wartości z naszej perspektywy to 0,065, 2,5 i 4. Dlaczego? Ponieważ przyjęło się stosować te właśnie wartości dla 3 różnych charakterystyk produktu.
0,065 dla charakterystyk krytyczny
2,5 dla charakterystyk ważnych
4 dla charakterystyk mniej ważnych
Jeżeli spojrzycie na tabelę to zauważycie, że wartości w kolumnie 0,065 są bardzo restrykcyjne, zaś dla kolumny 4 możemy dopuścić partię w przypadku stwierdzenia 21 sztuk dla populacji próbki 315 sztuk.
AQL – kontrola jakości przykład
Boli głowa od liczb i opisów :)? Nic tak nie pomaga jak przykład.
Wyobraźmy sobie, że mamy dostawcę z Indii, który dostarcza do nas metalowe wsporniki. Na wspornikach tych określiliśmy kontrolę wejściową dla 2 charakterystyk: ważnej charakterystyki (poziom AQL 2,5 z tabeli 2) i mniej ważnej charakterystyki (poziom AQL 4 z tabeli 2). Wielkość partii wynosi 3500 sztuk. Nasz poziom kontroli jest najwyższy (III poziom z tabeli 1).
No to rzut oka na naszą pierwszą tabelę AQL. Szybko stwierdzamy, że sponsorem dzisiejszej kontroli jakości będzie literka M (kto pamięta ulice sezamkową, ten zrozumie 😉 ).
Bierzemy tą literę pod pachę i pchamy się do tabeli numer 2. Okazuje się, że dla litery M musimy zweryfikować 315 sztuk z partii i dla charakterystyki ważnej (poziom AQL 2,5) możemy dopuścić partię w przypadku znalezienia 14 sztuk niezgodnych lub mniej. Stwierdzenie już 15 sztuk niezgodnych blokuje partię. Dla charakterystyki mniej ważnej (poziom AQL 4) dopuszczamy partię z 21 sztukami niezgodnymi lub mniej. Stwierdzenie już 22 sztuk niezgodnych blokuje partię 3500 sztuk.
Podsumowanie
Warto korzystać z tabel AQL aby mieć jeden standard do zarządzania kontrolą jakości. Dużo częściej stosuje się ją w przypadku kontroli wejściowej materiału niż na produkcji, ale tam również znajdzie zastosowanie. Mam nadzieję, że materiał ten jest dla Was zrozumiały. Jeżeli macie pytania, to piszcie śmiało komentarze. Zachęcam do wdrażania AQL w Waszych firmach, gdyby występowały przeciwności, chętnie pomogę, tylko napisz ;-)!
Mogę mieć kilka tys. sztuk w jednym pojemniku albo w kilkudziesięciu kartonach. Czy są jakieś wytyczne/zalecenia do sposobu pobierania tych sztuk do kontroli?
Mam pytanie co do prowadzenia kontroli według AQL i zapisywania wyników odnośnie % wadliwości.
Na przykład mamy dostawę 40 sztuk silników do sprzętu AGD.
Nasza próbka wynosi 8 sztuk (II poziom kontroli). W trakcie kontroli okazuje się, że mamy 3 błędy główne związane z niesprawnym silnikiem i 8 błędów głównych związanych z połamaną obudową silnika. Wynik kontroli jest negatywny. W sumie mamy zatem 11 błędów na 8 sztuk skontrolowanych. Czyli wadliwość wychodzi nam ponad 100 % (11/8=137,5%). Czy tak jest ok ? Czy wadliwość powinna być poniżej 100 % ? Prosiłabym o pomoc w tej kwestii.
W przypadku stwierdzenia niezgodności, automatycznie powinniśmy sprawdzić większą populację dostawy… Czasem nawet 100%. Co do procentowego udziału błędów, to nie można odnosić ilości błędów do ilości sprawdzonych sztuk. Procentowy udział niezgodności to ilość sztuk niezgodnych / ilość sztuk dostarczonych.
