metoda smart artur mydlarz

Metoda SMART, SMARTER, SMARRT, SMARTTA – jak realizować cele

Wyznaczanie celów na początku danego roku to standard. Chcemy jeść zdrowiej, więcej się ruszać, może zmienić pracę, czegoś się nauczyć. Następnie budzimy się w Blue Monday i dostajemy doła. Okazuje się, że większość naszych założeń zostało zawieszonych. Niestety w większości przypadków wynika to  z braku sprecyzowania dokładnych założeń celu. W poniższym wpisie dowiecie się jak ważne jest planowanie celów, dlaczego metoda SMART (i jej rozwinięcia SMARTER, SMARRT, SMARTTA) jest w tym pomocna. W jednym z akapitów nauczycie się na przykładach jak przedefiniować ogólny cel na cel SMART. W dalszej części artykułu poznacie metody weryfikowania i dotrzymywania celów na zasadzie PDCA (koła Deminga). Dzięki nim udało mi się dotrzymać sporo własnych założeń, takich jak nauka pływania, ukończenie maratonu, ukończenie szkolenia na zagranicznej uczelni i wiele wiele innych.

Z artykułu dowiesz się:

  • Co to jest Metoda SMART
  • Co oznacza akronim SMART wraz z alternatywami
  • Co to jest Metoda SMARTER, SMARRT i SMARTTA
  • Na 5 przykładasz nauczysz się przekształcać cel ogólny w cel SMART
  • Jak zastosować koło Deminga (PDCA) do realizacji celów
  • Bonus darmowy formularz do definiowani celów Metodą SMART

Metoda SMART co to?

Po raz pierwszy akronim SMART w odniesieniu do celów został użyty w listopadowym wydaniu magazynu Management Review w 1981 roku przez George T. Doran. W ten deszczowy miesiąc do szerszych odbiorców przedostała się metodologia stosowana w korporacjach do zarządzania projektami. Co zatem kryje się za 5 literowym akronimem, który po polsku oznacza mądry?

Cele SMART – S od specified, czyli specyficzny, sprecyzowany – inaczej mówiąc konkretny,

Cele SMART – M od measured, czyli mierzalny, policzany, liczbowy – wyrażony w postaci liczbowej,

Cele SMART – A od ambitious, czyli ambitny – nie trzeba chyba tłumaczyć, chodź jest to pojęcie względne,

Cele SMART – R od realistic, czyli realistyczny – realny do wykonania, nie staniesz się nagle zawodnikiem NBA w wieku 35 lat,

Cele SMART – T od time-related, czyli z ustaloną datą realizacji – zawieszony w czasie, terminowy

Tak wygląda rozwinięcie akronimu w przypadku celów osobistych. W literaturze znajdziecie również inne rozwinięcie SMART. Związane jest to z wykorzystaniem tej metody do zarządzania projektami lub delegowania zadań. Poniżej tabelka z alternatywą.

Metoda SMART alternatywne rozwinięcie akronimu

Litera akronimu Alternatywne rozwinięcia cele SMART
S sprecyzowany, strategiczny, prosty (simple)
M mierzalny, motywujący
A osiągalny (achievable), ustalony (agreed), zgodny z celami firmy (aligned with corporate goals), nastawiony na konkretne akcje (action-oriented), osiągalny (attainable)
R istotny (relevant), realistyczny, rozsądny, oparty na wynikach (results based)
T określony w czasie (time-based), możliwy do monitorowania (trackable), ograniczony czasowo i kosztami (time/cost limited), testowalny (np. w IT), z ramami czasowymi (timeframe), aktualny (timely)

Metoda SMARTER, SMARTTA, SMARRT

Od momentu publikacji w 1981 roku, metoda SMART doczekała się wielu rozwinięć przez naukowców lub współczesnych trenerów biznesu. Mi najbardziej podoba się rozwinięcie SMARTER. Metoda SMARTER zakłada uwzględnienie w planowaniu celów istotnego aspektu jakim jest etyka. Nasze cele powinny być etyczne i ekologiczne czyli takie, które nie zaszkodzą innym. Ja rozumiem jeszcze to zagadnienie, w taki sposób, że cele które chcemy realizować powinny przynosić wartość dodaną dla Ciebie, ale również otoczenia. Egoistyczne cele w dłuższej perspektywie nie są warte realizować, możecie uwierzyć mi na słowo. Możecie się również spotkać z alternatywnym rozwinięciem litery E jako Exciting, czyli ekscytujący. R oznacza recorded czyli zapisany. Z punktu widzenia pracy ludzkiego mózgu ma to uzasadnienie. Cel istnieje w świecie realnym, zapisany na kartce, smartphonie czy laptopie, a nie tylko w naszej głowie.

Pozostałe dwa rozwinięcia:

  • SMARTTA – (T trackable – monitorowane, A  agreed – ustalone)
  • SMARRT – (R relevance – umożliwiające szersze spojrzenie na sytuacje w odniesieniu do większego obrazu sytuacji)

Jeżeli zaciekawił was temat więcej o SMARTTA i SMARRT znajdziecie w publikacjach Dwyer, Judith; Hopwood, Nicole (2010). Management Strategies and Skills. McGraw-Hill oraz Atkinson, Marilyn; Chois, Rae T. (2012). Step-by-Step Coaching. Exalon Publishing, LTD.

Metoda SMART przykłady

Poniżej znajdziecie przykłady jak przedefiniować ogólne cele na cele SMART

Metoda SMART przykład 1

Cel ogólny: Chcę napisać książkę

Sprecyzowany: Chcę napisać książkę o prowadzeniu bloga
Mierzalny: Będę pisać jeden rozdział miesięcznie, od 5 do 10 stron tygodniowo
Ambitny: Będę pisać o innowacyjnym podejściu
Realistyczny: Książka będzie w postaci e-booka, z powodu braku funduszy na druk
Terminowy (time-related): Wydanie nastąpi 30 czerwca 2018

Cel SMART: Chcę napisać książkę o prowadzeniu bloga, pisząc przynajmniej jeden rozdział miesięcznie, od 5 do 10 stron tygodniowo. Książka będzie wydana 30 czerwca 2018 roku w formie e-booka. Będzie zawierać innowacyjne metody prowadzenia Bloga.

Metoda SMART przykład 2

Cel ogólny: Chcę poznać metodę zarządzania SCRUM

Sprecyzowany: Chcę poznać metodę SCRUM bazując na książkach i dostępnych szkoleniach
Mierzalny: Przeczytam przynajmniej cztery książki, jedną na kwartał, będę uczestniczył przynajmniej w dwóch szkoleniach
Ambitny: Chcę zdobyć certyfikat SCRUM
Realistyczny: Metody SCRUM nauczę się na polskich szkoleniach
Terminowy (time-related): Przeznaczę na to cały rok 2018

Cel SMART: Chcę zdobyć certyfikat SCRUM w 2018 roku, dzięki wiedzy zdobytej na szkoleniach organizowanych w kraju oraz czytając przynajmniej jedną książkę na ten temat co kwartał.

Metoda SMART przykład 3

Cel ogólny: Chcę przebiec maraton

Sprecyzowany: Chcę przebiec maraton, bazując na wiedzy z książki Briana McKenzie „Biegacz niezłomny”
Mierzalny: Będę mierzył swoje tempo biegu na każdym treningu oraz notował postępy
Ambitny: Przebiegnę maraton poniżej 4 godzin
Relevant (istotny): Zawsze o tym marzyłem
Terminowy (time-related): Wystartuje w maratonie warszawskim 22-04-2018

Cel SMART: 22 kwietnia 2018 chcę ukończyć maraton warszawski poniżej czterech godzin. Uda mi się to dzięki treningowi z książki „Biegacz niezłomny”, który będę wykonywał 4 razy w tygodniu, notując postępy.

Metoda SMART przykład 4

Cel ogólny: Chcę nauczyć się języka hiszpańskiego

Sprecyzowany: Chcę nauczyć się języka hiszpańskiego w trakcie korepetycji
Mierzalny: Będę uczyć się dwa razy w tygodniu na korepetycjach oraz co najmniej 15 słówek tygodniowo
Ambitny: Chcę nauczyć się mówić komunikatywnie
Relevant (istotny): Chcę porozumieć się szefem w jego ojczystym języku
Terminowy: Chce zacząć mówić do 31 czerwca 2018 roku.

Cel SMART: Do połowy 2018 roku chcę nauczyć się języka hiszpańskiego na poziomie komunikatywnym, aby porozumieć się z przełożonym. Osiągnę to dzięki korepetycjom dwa razy w tygodniu oraz nauce przynajmniej 15 słówek tygodniowo.

Metoda SMART przykład 5

Cel ogólny: Będę więcej podróżować

Sprecyzowany: Odwiedzę kraje Europejskie w których jeszcze nie byłem
Mierzalny: Przynajmniej jeden kraj, raz na kwartał
Achievable (osiągalny): Podróż po Europie jest w zasięgu mojego portfela
Relevant (istotny): Pasjonuje mnie poznawanie odmiennych kultur
Terminowy: Do końca 2018 roku

Cel SMART: W 2018 przynajmniej raz na kwartał, wyjadę do Europejskiego kraju w którym jeszcze nie byłem. Chcę przez to poznawać nowe kultury.

Pierwsze co rzuca się w oczy to różnica pomiędzy długością celu ogólnego, a celu SMART. Jeżeli chcecie aby wasz cel był SMARTER, sprawdźcie czy nikomu nie szkodzi (jest etyczny i ekologiczny) i zapiszcie go na kartce, w notesie, smartphonie, gdzieś w miejscu widocznym.

Metoda SMART ćwiczenia

Zachęcam was do rozpisania swoich celów na rok 2018 według powyższego schematu. Ułatwi wam to darmowy wzór, który znajdziecie na stronie Darmowe Narzędzia. Formularz jest w formie PDF w formacie A4, gotowy do wydruku i wypełnienia.

Metoda SMART w kole Deminga – realizuj cele, nie tylko planuj

Gdybyśmy mieli sprecyzować miejsce metody SMART w kole Deminga, to gdzie by to było? Oczywiście w pierwszej ćwiartce PLAN. Jedna ćwiartka nie wystarczy aby zrealizować proces, w ogóle jedna ćwiartka na nic nigdy nie wystarcza ;-).

Niestety często popełnianym błędem przy planowaniu celów na nowy rok, jest zaprzestanie na planowaniu. W niewielu przypadkach dochodzi jeszcze do realizacji pierwszego tygodnia, później jest już gorzej. Wynika to głównie z tego, że cele są źle zdefiniowane, ale załóżmy, że po tej lekturze jest już inaczej. Drugim ważnym aspektem jest brak weryfikacji wykonania danego planu czyli CHECK i wdrażanie akcji czyli ACT.

W związku z tym, długoterminowe plany proponuję podzielić na mniejsze, na początek nawet w cyklach tygodniowych. Niech koniec tygodnia to będzie moment podsumowania oraz wdrażania akcji, jeżeli są wymagane.

Najlepiej wykonywać ten przegląd z kimś, kto dodatkowo zmotywuje Cię do działania. Jeszcze lepiej gdy osoba ta ma podobny cel jak Ty. Zrobienie przeglądu wyników samemu może nie być wystarczająco obiektywne.

Odstępstwa od planu najlepiej notować na bieżąco. Jeżeli nie wykonałeś treningu, nie nauczyłeś się słówek, nie napisałeś posta na bloga itp. odnotuj to i licz ilość odstępstw do ilości wykonanego planu. Otrzymasz w ten sposób rodzaj personalnego first pass yield czy throughput yield ;-).

pdca metoda smart

Metoda SMART podsumowanie

Nie zmotywuję Cię przez bloga do realizacji swoich celów, jeżeli nie będziesz zmotywowany wewnętrznie. Mam tylko nadzieję, że odpowiednie zdefiniowanie na początku celu metodą SMART, zobrazuje Ci co tak naprawdę chcesz osiągnąć i czego potrzebujesz, aby to osiągnąć. Pozwoli Ci to również ustalić szerszą perspektywę planu oraz koniecznych akcji do podjęcia.

Dodatkowo polecam posłuchać podcast Marka Jankowskiego wraz z Miłosze Brzezińskim na temat tego jak uporządkować otoczenie, aby skupić się na celach https://malawielkafirma.pl/osiagac-cel/

Na zakończenie chciałbym wam życzyć spełnienia waszych założeń, trzymam mocno kciuki :).

W przypadku rozwinięcia tematu zapraszam do komentowania artykułu poniżej. Jeżeli chcesz wyrazić swój zachwyt na temat wpisu, również możesz zostawić komentarz :).

Photo by Joshua Earle on Unsplash
6 comments
Andrzej Kozdęba says

SMART i SMARTER znałem jeszcze ze studiów ale SMARTTA i SMARRT nie, więc dobrze było to uzupełnić. Bardzo fajnie zebrane wszystkie (?) metody w jednym miejscu :).

    Artur Mydlarz says

    Dzięki ;-)!

Bazyli7590 says

Naprawdę sądzicie, że to najlepsza opcja? Zastanawiam się nad tym od dłuższego czasu i nie mogę dojść do żadnych konkretnych wniosków…

    Artur Mydlarz says

    A w czym Bazyli widzisz największy problem? Może uda mi się Ci pomóc ;-).

Przemek says

ciekawie napisane, ja mam taki problem moze bedzi w stanie ktos pomoc. mam dosc duzo nauki, angielski, zarzadzanie jakoscia, jest tego ze 20 ksiazek. musze je ogarnac do nastepnych wakacji. Pytanie moje jest następujące. Jak moze wykorzystac PDCA wraz ze Smart metoda, jak to rozłożyć, jak taki plan mógł by wygladac? A moze poszukać innej metody zeby to ogarnąć?? Bede bardzo wdzięczny za wszelkie informacje i pomoc.

    Michał says

    SMART na pewno pomoże, ale nie załatwi sprawy. W nauce języków – szczególnie słówek – pomagają mnemotechniki. W czytaniu książek i wyciąganiu wartościowych informacji pomogą techniki związane z szybszym przetwarzaniem informacji plus mapy myśli i kilka technik związanych z planowaniem powtórek i sprawdzaniem opanowania materiału. Jeśli chcesz wyznaczyć plan na długoterminową naukę zastanów się nad Ganttem połączonym z codzienną tablicą Kanban + powtórki.

Comments are closed