Dzisiaj będzie narzędziowy wpis o wskaźnikach Cg i Cgk. Wskaźniki te są częścią składową większego procesu, którego zadaniem jest zapewnić stabilność pomiarową i procesową. Z mojej perspektywy warto korzystać z tych wskaźników nawet gdy nie jest to wymagane przez klienta. Zapraszam do zrozumienia tego zagadnienia.
Cg i Cgk – co to jest?
Wskaźniki Cg i Cgk to proste współczynniki, które w łatwy sposób pozwalają zdefiniować zdolność przyrządu pomiarowego.
Przyrząd pomiarowy jest jedną ze składowych stabilności pomiarów oraz procesu. Pozostałe składowe to zmienność części, zmienność kontrolerów, operatorów, zmienność środowiska czy metody (typowa Ishikawa).
Cg i Cgk powinno obliczać się przed przeprowadzeniem procesu MSA R&R (więcej we wspisie), aby mieć pewność, że przyrząd pomiarowy jest zgodny i daje powtarzalne pomiary.
Wzór dla wskaźników
Gdzie:
K – stały współczynnik wynoszący standardowo 20
SV – to 6 odchyleń standardowych sigma
Tolerance — tolerancja USL – LSL
Gdzie:
K – stały współczynnik, standardowo 20
SV – to 6 odchyleń standardowych sigma
Tolerance – tolerancja USL – LSL
X – średnia
Xm – wartość referencyjna
Cg i Cgk – kiedy jest ok?
Dla każdego wyniku równym lub powyżej 1,33, im wyższy wynik tym lepiej.
Cg i Cgk jak przeprowadzić
Wybieramy przyrząd, który będzie nam służył do pomiaru charakterystyki w procesie i przy analizie MSA R&R.
Wybieramy produkt, część (jedną i tą samą!)
Jeżeli nie jest określona, to wybieramy chakratekrystykę specjalną do pomiarów. (możemy też wybrać próbkę wzorcową)
Poznajemy dokładnie tolerancje (USL, LSL)
Przeprowadzamy pomiar referencyjny, dokładniejszym przyrządem np. CMM
Przeprowadzamy 50 pomiarów za pomocą tej samej suwmiarki, na tej samej części, na tej samej charakterystyce
Wprowadzamy dane do np. arkusza Excel
Obliczamy powyższe zmienne (średnia, sześć odchyleń)
Obliczamy wskaźniki
Cg i Cgk – przykład
Wyobraź sobie, że chcesz sprawdzić suwmiarkę dla charakterystyki poniższej części:
Dane z produktu:
charakterystyka: 20 mm
USL – górna granica tolerancji : 20,5
LSL – dolna granica tolerancji: 19,5
Tolerancja 1mm
Wartość referencyjna, zmierzona CMM: 19,9 mm
Do wzorów brakuje nam jeszcze:
średniej
odchylenia standardowego
Żeby uzyskać te wartości, konieczne jest przeprowadzenie 50 pomiarów.
Przyjmijmy, że pomiary zostały wykonane, a wyniki dla nich to:
średnia: 19,92 mm (istnieje funkcja w Excelu do podania średniej: średnia() – w nawiasach należy podać zakres wartości zmierzonych
odchylenie Sigma 0,02 (istnieje funkcja w Excelu, do podania od razu odchylenia standardowego: ODCH.STANDARDOWE() – w nawiasach należy podać zakres wartości zmierzonych
Podstawiając wszystkie dane do wzorów otrzymujemy wartości:
Cg = 1,67
Cgk = 1,33
MSA- Szkolenie
Jeżeli interesuje Cię ten temat i chcesz zdobyć praktyczną i użyteczną wiedzę od wieloletnich ekspertów, to mamy dla Ciebie idealne rozwiązanie.
Wybierz szkolenie w Szkole Jakości:
dostępne jest natychmiast,
w najlepszej rynkowej cenie,
przygotowane przez ekspertów,
możesz konsultować się w grupie przez 365 dni od dnia zakupu
oraz zyskujesz Certyfikaty w dwóch językach wydawane przez instytucję szkoleniową o numerze 2.18/00117/2020.
Dzięki nam nie tylko poszerzysz swoją wiedzę, ale także zyskasz pewność siebie i motywację do dalszego rozwoju.
Nie ograniczaj się do tego, co już wiesz – zacznij budować swoją przyszłość już dziś i poznaj swój pełen potencjał. 🚨 Sprawdź szczegóły na stronie ➡️ Problem Solving 8D
Podsumowanie
Warto przeprowadzać analizę zdolności przyrządu pomiarowego przy pomocy wskaźników Cg, Cgk. Zalecam i polecam, aby jak najdłużej utrzymać doskonałość jakościową procesów produkcyjnych, szczególnie gdy nadzorujemy je później z pomocą SPC.
proszę podać szerszy kontekst braku tolerancji ze specyfikakcji.
Cg i Cgk liczy się inaczej i pokazują one inną charakterystykę procesu.
Wskaźnik Cg jest obliczany jako stosunek szerokości rozkładu zmienności procesu do tolerancji. Szerokość rozkładu zmienności jest mierzona przez odchylenie standardowe próbki, a tolerancja to zakres akceptowalnych wartości cech jakościowych. Im wyższa wartość wskaźnika Cg, tym większa jest potencjalna zdolność procesu do produkowania wyrobów spełniających wymagania jakościowe.
Wskaźnik Cgk natomiast uwzględnia również położenie środka rozkładu zmienności procesu w stosunku do środka tolerancji. Im wyższa wartość wskaźnika Cgk, tym lepsza jest rzeczywista zdolność procesu do produkowania wyrobów spełniających wymagania jakościowe.
z tego co udało mi się znaleźć w necie, jest kilka wzorów na Cgk. Mam na myśli takie, które odnoszą się do wartości X średniej i wartości X wzorca, a doprecyzowując inny wzór na Cgk jest gdy Xśrednie jest większe od Xwzorca, a inny wzór gdy X średnie jest mniejsze od Xwzorca… i szczerze mówiąc, to się pogubiłam.
Chciałabym obliczyć Cg i Cgk dla grubościomierza, którego błąd pomiarowy producent wskazał na 1.5um. Zrobiłam 50 pomiarów przy użyciu folii wzorcowej wartości 24.1um, której błąd pomiarowy to 0,5um. Średnia pomiarów 24.178. Jaką dobrać w takim razie tolerancję? Folii czy przyrządu?
