Metody zarządzania jakością — Sprawdź, czy robicie to dobrze.

Spotkałem się z osobami twierdzącymi, że nie da się zarządzać jakością… Odbyłem kilka takich dyskusji na LinkedIn. Najbardziej w pamięć zapadł mi Pan Marek, który nie dopuszczał do siebie tak abstrakcyjnego sformułowania. Nie był on związany z inżynierią jakości, więc może stąd wynikały jego przekonania. Po jakiś czasie wytłumaczyłem mu pojęcia narzędzi jakości, reaktywnego i prewencyjnego zarządzania jakością i zaakceptował fakt, że coś takiego istnieje… ale nadal uważał, że to abstrakcja. Dało mi to jednak do myślenia… Co to znaczy zarządzać jakością? Jak to się robi w Twojej firmie? Czy robi się to na pewno dobrze? Zapraszam na wpis — Metody zarządzania jakością, sprawdzam!

Metody zarządzania jakością — jakoś to było

Jak to jest w Twojej firmie, dziale na Twoim stanowisku? Przychodząc do pracy, przekazano Ci w sposób formalny lub mniej formalny metody zarządzania jakością w firmie.
Gdy zaczynamy prace — niezależnie czy jesteśmy po studiach, czy to kolejna nasza praca, raczej staramy się nie wychylać.
Przynajmniej na początku ;-).

Przyjmujemy kolejne niuanse, wykresy, powtarzalne spotkania i raporty z pokorą. Wsiadamy na tego byka i próbujemy go okiełznać.
Czasami mija tak miesiąc, rok, 3-lata a my wbudowując nawyk, powtarzamy te same czynności — tutaj SPC, tutaj FMEA raz w roku, bo szef kazał, tutaj 8D, bo problem…

A może warto się zatrzymać, popatrzeć na wszystko z szerszej perspektywy i zastanowić, czy to zarządzanie jakością ma w ogóle sens?

Jak to zrobić? Najlepiej korzystając z metodologii LEAN :). Tak, Lean i jej najważniejszego hasła – Value Added Operation, czyli operacja, czynność dająca wartość.

Zastanów się w pierwszej kolejności czy to, co robisz — DAJE jakąś wartość w zarządzaniu jakością? Czy dane, które otrzymujesz, raporty jakościowe, które prezentujesz, przekładają się na poprawę jakości?

Nie chodzi o to, aby zrezygnować nagle z połowy metod… Chodzi tylko o to, aby:

• zauważyć, to co działa i skupić tam swoje działania
• poprawić to co nie działa, a warto stosować daną metodę
• usunąć to co nie przynosi żadnych rezultatów, a jest robione „bo ktoś tak kiedyś wymyślił”

Banalny podział, ale uwierz mi — NIGDY NIE MA NA TO CZASU. Początek roku to świetny moment, aby się na chwilę zatrzymać i zrewidować Metody Zarządzania Jakością.

Metody zarządzania jakością – jakie są?

Na początku warto uświadomić sobie, czym są metody zarządzania jakością… Łatwo pomylić narzędzia, metody i systemy…

Czym są systemy zarządzania jakością? To ogólne zasady, pozwalające zapewnić jakość na poziomie strategicznym w organizacji.

Systemy, Zasady zapewnienia jakości:

• ISO 9001
• KAIZEN
• SIX SIGMA
• LEAN (tak, lean w gruncie rzeczy też zapewnia jakość ;))
• TQM
• Turkusowe Zarządzanie

Metody zarządzania jakością:

• Audyt Jakości
• FMEA,
• APQP
• LPA
• SPC,
• Problem Solving 8D,
• Control Plan,
• Zarządzanie reklamacjami
• MRB
• Quality Walk
• PPAP
• FAI
• MSA
• Raport A3
• CAPA
• QRQC
• Kontrola Wejściowa Jakości,
• Kontrola Ostateczna Jakości
• Kalibracja Sprzętu pomiarowego
• Testy i ich częstotliwość
• Badania materiałowe i częstotliwość
• Wywiady u dostawcy lub klienta
• TPM (tak, tpm ;))
• itd. itd.

Narzędzia zarządzania jakością:

• Diagram Ishikawy
• Wykres Pareto-Lorenza
• Diagram Korelacji
• Histogram
• Arkusz Kontrolny
• 5 Why
• 5W2H
• Diagram Procesu
• Diagram Pokrewieństwa
• Wykres Kontrolny
• Macierz Ryzyka
• Diagram Drzewa
• Diagram Żółwia
• One Point Lesson
• Matryca Akcji Korygujacych
• Matryca Pugha
• Process Flow Diagram
• Checklista 4M do problemów
• Test Acorn
• itd. itd. itd.

Metody zarządzania jakością – wybrać wszystkie?

Sporo tego prawda :-)? Powoli… nie chodzi o to, aby stosować wszystko. Sam pewnie wszystkiego nie wypisałem, chodzi o wybór najlepszych metod do naszej produkcji.

Nie wiem, czy wiesz, ale np. stosowanie FMEA czy SPC w produkcji indywidualne, jednostkowej nie przyniesie pożądanych efektów.

Niektórych metod po prostu nie warto stosować ze względu na koszta lub niską skuteczność w odniesieniu do rodzaju produkcji.

Zamiast rzucać się na wszystko — przeprowadź audyt zero metod zarządzania jakością.

Audyt Zero metod zarządzania jakością

Przeprowadzasz audytu procesów produkcyjnych u dostawców? Jeżeli tak, to wiesz, że istnieje coś takiego jak audyt zerowy, audyt wstępny.

Jest to forma oceny aktualnego stanu i tzw. potencjału dostawcy do produkcji naszych komponentów. Po takim audycie oceniamy, co należy poprawić, jakie działania wprowadzić, aby produkcja się udała.

Dlaczego by nie przełożyć tego na zweryfikowanie jakości?

Poniżej znajdziesz formularz, który Ci to ułatwi. Wypisałem w nim wszystkie metody, a ty powinnaś ocenić ich stosowanie i korzyści, jakie przynosi.

Arkusz też możesz pobrać w zakładce Darmowe Narzędzia Jakości.

Oczywiście arkusz możesz modyfikować do własnych potrzeb, być może stosujesz coś, czego nie uwzględniłem. Nie oznacza, że jest w tym coś złego, nie jestem alfą i omegą jakości – nie wiem wszystkiego.

Aby zweryfikować jakość zarządzania jakością w arkuszu warto ocenić kolejne aspekty:

• czy korzystasz (zaznacz po prostu czy korzystacie z danej metody)
• częstotliwość wejść (jak często otrzymujesz dane z danej metody np. czy otrzymujesz dane z kontroli codziennie, czy raz w tygodniu, czy wykonuje FMEA raz na kwartał, czy raz na rok itd.)
• częstotliwość przeglądów (zrobienie to jedno, ale weryfikacja i podejmowanie działań to drugie — odpowiedz sobie na pytania jak często weryfikujesz dane z każdej metody — SPC, FMEA, wynik MRB, Kalibracji itd.)
• forma przekazywania danych (tutaj jest w firmach często kocioł — jedna informacja jest przekazywana mailowo, druga przez system, trzecia ustnie… oceń rzetelnie jak to wygląda)
• od kogo (aspekt informacyjny)

Oceniając w ten sposób metody zarządzania jakością, zrozumiesz szeroki aspekt jakości. W tym momencie masz na jednej kartce A4 całą JAKOŚĆ :).
Możesz przystąpić do usprawnień.

Metody zarządzania jakością – usprawnianie

Następnie utworzyłem dwie kolumny do oceny i działań

• jak oceniasz skuteczność (procentowo – twoja subiektywan ocena)
• co można poprawić (jakie działania wdrożyć)

Poniżej znajdziesz przykład, który wykonał jeden z uczestników programu szkoleniowego Skuteczna Jakość.

Tutaj warto zastanowić się też, czy dana metoda przynosi nam jakiekolwiek korzyści. Przemyśleć czy wykonywanie jej dalej daje nam wartość do zarządzania jakością.

Pomyśl również – najlepiej z zespołem lub osobami zaangażowany w daną metodę – co można poprawić, aby podnieść skuteczność (jeżeli oczywiście oceniłeś/aś ją nisko :)).

Do czego dążyć w takich usprawnieniach?

• powtarzalności częstotliwości wejść (jeżeli coś jest losowe — to nigdy nie złapiesz systematyki — staraj się zbudować nawyk zbierania informacji od dostawców, z produkcji, wykonywania FMEA, SPC itd. itd.)
• zbudowania rutyn wokół przeglądów i podejmowanych działań (przeglądy wyników, działań z doskoku prowadzą do chaosu — koniec końców nie zapanujesz nad jakością — warto tuta wdrożyć CAPA)
• Unifikacje formy przekazywania danych — wiem, że nie zawsze się da — istnieją w firmie różne programy komputerowe, nawyki itd. staraj się jednak dążyć do jednej metody
• Jakości przekazywanych danych — gdzie możesz kieruj się metodą 5W2H. Zgłoszenia z kontroli jakości „nie montuje się”, czy zapisy w FMEA „ryzyko pomyłki” nie pozwalają na podjęcie wysokiej jakości działań.

Zalety przeprowadzenia weryfikacji skuteczności zarządzania jakością

Na bazie takiego ćwiczenia możesz zbudować lepszą jakość w organizacji, wybrać te metody zarządzania jakością, które przynoszą wartość firmie.

Przekłada się to również diametralnie na wiekszą produktywność Twoją lub Twojego zespołu jeżeli jesteś managerem jakości. Kto lubi wykonywać czynności, w których nie widzi sensu, ani rezultatów? Nikt…

Kolejny aspekt to zweryfikowanie nie tylko samych metod zarządzania jakością, ale również jakości danych wejściowych oraz usystematyzowanie przeglądów.

Warto raz w roku zrobić taki REVIEW i zastanowić się, czy idziemy w dobrym kierunku z jakością.

Myślisz poważnie o poprawie metod zarządzania jakością w Twojej pracy?

Jeżeli nie masz pewności czy wykonasz to zadanie dobrze i nie znasz zbyt dobrze wszystkich metod, możesz skorzystać z mojej pomocy.

Dla osób, które chcą „mocniej” poprawić zarządzanie jakością przygotowałem specjalne warsztaty online. Link do nich znajdziesz poniżej:

Podsumowanie

To tak trochę jak z życiem… Jak się pogubisz w tym wszystkim i wpadniesz w dziwne nawyki… to powtarzasz je, bez namysłu. Podobnie możemy być w zarządzaniu jakością i Twoją pracą jako inżynier jakości. Wpadasz w pętle rutyn i korzystasz w kółko z tych samych metod, dziwiąc się, dlaczego nic się nie poprawia… Warto zatrzymać się na chwile, zrobić przegląd i naprawić to, co jest jeszcze do naprawienia.